Door de jaren heen bespeel je heel wat orgels. Al heb er nooit een sport van gemaakt zoveel mogelijk orgels te bespelen. Ik onderzoek een orgel het liefst grondig en alleen, dus ben niet zo van kort even proberen terwijl de bezoekers en vrijwilligers doorkletsen… In de meeste gevallen bespeel ik andere orgels bij kerkdiensten of concerten. Hoogtepunten zijn toch wel de kathedraal van Haarlem, de Grote kerk in Leeuwarden en de Grote kerk van Harlingen.

* = kerk is gesloten * = orgel is gesloopt of verhuisd.

Plaats	Kerk	Orgel
Leeuwarden	Bonifatiuskerk	Adema
Leeuwarden	Bonifatiuskerk	Cavaillé-Coll
Leeuwarden	Dominicuskerk	Van Dam
Leeuwarden	Dominicuskerk	Adema
Leeuwarden	J.de Doperkerk*	Verschueren
Leeuwarden	Franciscuskerk*	Vermeulen
Leeuwarden	Grote kerk	Müller
Leeuwarden	Grote kerk	Vermeulen
Leeuwarden	Waalse kerk	Schwartzburg
Leeuwarden	Dorpskerk Huizum	Van Dam
Leeuwarden	Bonifatiushospitaal	Aeolian Organ Company
Leeuwarden	MCL	Flentrop
Dokkum	Bonifatiuskerk	Van Dam
Ternaard	Grote kerk	Van Dam
Stiens	De Hege Stins	Pels
Britsum	De Hoekstien*	Van Dam
Britsum	Johanneskerk	Hardorff
Berltsum	Koepelkerk	Mitterreither
Berltsum	it Stedhûs	Boegem
Berltsum	Doopsgezinde kerk	Van Dam
Minnertsga	Meinardskerk	Robustelly
Sexbierum	Sixtuskerk	Bakker en Timmenga
Sexbierum*	Gereformeerde kerk	Bakker en Timmenga*
Dronrijp	Maria Geboortekerk	Van Dam
St.Annaparochie	Gideonkerk	Bakker en Timmenga
St.Jacobiparochie*	Grote kerk	Van Dam
Vrouwenparochie	Bordenakerk	Van Dam
Beetgumermolen	Gereformeerde kerk	Bakker en Timmenga
Harlingen	Grote kerk	Hinsz
Harlingen	Michaëlkerk	Adema
Franeker	Franciscuskerk	Adema
Earnewâld	Agneskerk	Van Dam
Heerenveen	Heilige Geestkerk	Adema
Wergea	Martinuskerk	Adema
Irnsum	Marcuskerk*	Vermeulen
Sneek	R.K. Martinuskerk	Maarschalkerweerd
Workum	Werenfriduskerk*	Adema*
Bolsward	Franciscusbasiliek	Verschueren
Makkum	Martinuskerk*	Pels*
Sint Nicolaasga	Nicolaaskerk	Ypma
Ede	Antonius van Paduakerk	Pels
Haarlem	Kathedraal Sint Bavo	Adema
Interlaken(CH)	Heilige Geistkirche	Genf
Groningen	Sint Jozefkathedraal	Maarschalkerweerd
Wolvega	Franciscuskerk	Walcker*
Achlum	Gertrudiskerk	Van Dam
Oude Bildtzijl	Julianakerk*	Bakker en Timmenga
Westernijkerk	Sint Oswalddus	Bakker en Timmenga
Burgum	R.K.Martinuskerk	onbekend
Drachten	Goddelijke Verlosserkerk	Pels*
Drachten	Grote kerk	Hillebrand
Sloten	Hervormde kerk	van Gruisen
Oosterwolde	R.K.Kerk	Koppejan
Zwolle	Dominicanerklooster	Adema
Vlieland	Nicolaaskerk	Onbekend
Ameland Nes	Clemenskerk	Pels*
Ameland Hollum	Sint Magnuskerk	Bakker en Timmenga
Emmen	Pauluskerk	Verschueren
Emmeloord	Michaelkerk	Valckx & van Kouteren
Hemmen	Hervormde kerk	De Jongh
Laren	Sint Jansbasiliek	Adema
Roermond	Kapel in ’t zand	Vermeulen
Maastricht Amby	Walburgakerk	Verschueren(B)
Rinsumageest	Alexanderkerk	Bakker en Timmenga
Oenkerk	Mariakerk	van Oeckelen
Leens	Petruskerk	Hinsz

---

Leeuwarden – Bonifatiuskerk –
Adema 1899/Verschueren 1941/Adema 2021
Website
Dispositie:

---

Leeuwarden – Bonifatiuskerk –
Cavaillé-Coll 1886 –
Website 1 Website 2 Website 3

Dispositie:
Clavier (C-f3) geheel in zwelkast, geen front. :
Bourdon 8′ bas hout –
Flute harm 8′ disc –
Prestant 4 B/D –
Doublette 2 B/D –
Trompette 8 B/D –
Pédale (C-c0) en tirasse (aangehangen) –
Expression(zweltrede)

Deling B/D tussen cis’ en d‘

---

Leeuwarden – Dominicuskerk –
van Dam 1920 – gebouwd voor de Herv. Kerk van Tijnje. Na sluiting in 1995 verkocht aan de Dominicuskerk.

Dispositie:
Manuaal, C – g3
Prestant 8′(in front)
holpijp 8′
violon 8′
octaaf 4′
roerfluit 4′
octaaf 2′

pedaal C – d1 aangehangen.

---

Leeuwarden – Dominicuskerk –
Adema 1866 / Valckx & Van Kouteren uit 1937 – digitalisering speeltafel Adema 2017.
website

---

Leeuwarden – J.de Doperkerk (gesloten 2004) –
Verschueren (1941) –
over de kerk(deze site)

Dispositie:

---

Leeuwarden – Franciscuskerk (gesloten 2004) –
Vermeulen(1963) –
over de kerk en foto’s

Dispositie:

Pedaal:
Subbas 16′
Gedekt 8′

Manuaal C-g3:
Tolkaan 8′ B (groot octaaf gedekt)
Tolkaan 8′ D (front)
Bourdon 8′ B/D
Prestant 4′ B/D
Roerfluit 4’B/D
Kwint 2 2/3’D
Flageolet 2′ B/D
Sesquialter 2 st
Mixtuur 3st

Pedaalkoppel
Unitsysteem met 2 basisregisters 16-8-4 Gedekt, 8(vanaf klein c) Open. Vulstemmen onbekend, wellicht 3e basisregister.

---

Leeuwarden – Grote kerk –
Christian Müller 1724-1727 –
Website

Dispositie:

---

Leeuwarden – Grote kerk –
Vermeulen 1977 –

Dispositie:

Manuaal (C-f2) :
Bourdon basse/sup. 8′
Flûte travers sup. 8′
Prestant 4′
Flûte 4′
Nasard 3′
Doublette 2′
Tierce 1 3/5′
Cornet III sup.
Fourniture III
Trompette basse/sup. 8′

Pedaal (C-d1) :
Aangehangen

---

Leeuwarden – Waalse kerk –
Johann Michaell Schwartzburg – 1740 (van Dam 1854) –
website

Dispositie:

---

Leeuwarden – Dorpskerk Huizum –
Müller/van Dam/Bakker en Timmenga –

website

Dispositie:

---

Leeuwarden – Bonifatiushospitaal –
Aeolian Organ Company 1909 –
Orgel Gedemonteerd – Kapel gesloopt 2005 –
Video van de sloop –
Website over orgel – met historische en bijzondere opnames van Jan Jongepier!

Dispositie:

---

Leeuwarden – MCL –
Flentrop 2004-2019
website

---

Dokkum – Bonifatiuskerk –
Van Dam 1882 – Bakker en Timmenga 1994 (restauratie en reconstructie) –
website

Dispositie:

Manuaal (C-g3):
Bourdon 16 discant
Prestant 8′
Violon 8′
Holpijp 8′
Quintadeen 8′
Octaaf 4′
Fluit d’Amour 4′
Octaaf 2′
Dulciaan 8 bas/discant
Pedaal (C-g0):
Aangehangen

---

Ternaard – Grote kerk –
Van Dam 1864 (kas van Bader orgel uit 1660) –
wesbite

Dispositie:

---

Britsum – De Hoekstien* –
van Dam 1915 – Pels 1966 –
Kerk gesloten in 2025.

Bijzonderheid: In deze kerk begeleidde ik voor het eerst een gezang, een psalm nog wel. Dat ging overigens niet vlekkeloos, de gemeente ging er al snel vandoor.

Dispositie:

Manuaal (C – g3 ):
Bourdon 16′ D.
Prestant 8′
Holpijp 8′
Violon 8′
Octaaf 4′
Roerfluit 4′
Octaaf 2′
Sesquialter II sterk D. (1968)
Mixtuur III-IV sterk(1968.)

Pedaal : C – d1
Subbas 16′ (1968)
Pedaalkoppel(1968.)

---

Britsum – Johanneskerk –
Hardorff 1861

Website
Artikel Restauratie

Dispositie:

---

Berltsum – Koepelkerk –
Johannes Mitterreiter 1780 – Uitbreiding Hardorff 1854 – Reconstructie Reil 1980, restauratie 2016.

bijzonderheid: Het orgel staat op 200 meter van mijn huis.

Zeer bijzonder en fraai orgel, met een heerlijk toucher, en een rijke dispositie die vanwege het enkele klavier dwingt tot creatief registreren. Een orgel dat enige inzicht en studie vergt om eruit te halen wat erin zit.

artikel restauratie
artikel deze website

Dispositie:

Manuaal (C – f3):
Prestant D 16′
Prestant 8′
Holpijp 8′
Quintadeen 8′
Octaaf 4′
Roerfluit 4′
Quintprestant 3′
Superoctaaf 2′
Gemshoorn 2′
Flageolet 1′
Mixtuur IV-VI
Cornet D IV
Trompet B/D 8′
Dulciaan 8′

Pedaal (C – d1):
aangehangen

Speelhulpen:
Afsluiter
Tremulant

---

Berltsum – it Stedhûs –
Will Boegem 1968 (met pijpwerk van Dam 1903)

Dispositie:

---

Berltsum – Doopsgezinde kerk –
Van Dam 1916

Een bijzonder fraai instrumentje in rijk gedecoreerde neogotische kas, toont gelijkenissen met orgeltje van Dominicuskerk van Leeuwarden. De dispositie heeft een rijk kleurenpallet. Ook het kerkje zelf wordt met liefde en zorg onderhouden door de kleine doopsgezinde gemeente van Berltsum.

Dispositie:

Manuaal – C-g3
Prestant 8′
Bourdon 16′
Violon 8′
Holpijp 8′
Aeoline 8′
Octaaf 4′
Flute Hamonique 4′
Octaaf 2′
Tremulant

Pedaal – C-d1
aangehangen

---

Minnertsga – Meinardskerk –
Guillaume Robustelly 1785 – sinds 1955 in Minnertsga, wijzigingen en restauraties door Bakker en Timmenga, Vaas en Bron, en recent Flentrop.

‘Klassiek’ Frans orgel, uniek in het Noorden, na de rampzalige brand in deze kerk geplaatst vanuit Welsrijp, die op haar beurt het orgel ooit via België (Vreren , op de grens Vlaanderen/Wallonië) verkregen had.
website –
Detailinformatie en opnames van Jan Jongepier

Dispositie:

---

Sexbierum – Sixtuskerk
Bakker en Timmenga 1924 – uitbreiding pedaal door Mecklenburger, restauratie door o.a. Mense Ruiter.
website

Bijzonder fraai orgel in een oude kas van Hinsz. Om dit orgel is veel strijd geweest tussen puristen die graag het Hinsz orgel gereconstrueerd zouden zien, en niet zoveel op hadden met de interpretatie van het (Duits) romantische orgeltype van Bakker en Timmenga uit 1924, en zij, die het huidige orgel op waarde schatte. De laatste groep won, en het orgel is gerestaureerd en zelfs uitgebreid. Het is daarmee een uniek orgel , visueel, in klank én geschiedenis.

Dispositie:

---

Sexbierum – Gereformeerde kerk – kerk gesloten in 2021

Bakker en Timmenga 1911 (afkomstig uit Jutrijp, sinds 1976 in Sexbierum)

Het orgel is na sluiting van de kerk verhuisd naar de nieuwe kerk van de Gereformeerde gemeente in Veen. (bron) De kerk zal andere bestemming krijgen en staat te koop.

website

Dispositie:

---

Dronrijp – Maria Geboortekerk –
van Dam 1882
artikel restauratie
artikel deze website (over de kerk)

Een bescheiden maar in de ruimte fraai klinkend orgeltje. Helaas ontbreekt het tongwerk nog steeds…

Dispositie:

Manuaal: C-g3
Bourdon 16 D
Prestant 8
Holpijp 8
Quintadeen 8
Viool di Gamba 8
Octaaf 4
Roerfluit 4
Octaaf 2
Trompet 8 B/D (gereserveerd)

pedaal: (C-g0)
aangehangen

---

St.Annaparochie – Gideonkerk –
Bakker en Timmenga 1906 (gebouwd voor oudere kerk)

Dispositie:

Manuaal C – f3
Bourdon 16′ (B/D)
Prestant 8′
Holpijp 8′
Viola di Gamba 8′
Octaaf 4′
Fluit 4′
Octaaf 2′
Mixtuur
Cornet III sterk (discant)
Trompet 8′

Pedaal: C – g°
Aangehangen.

---

St.Jacobiparochie – Grote kerk – Cultureel centrum –
Van Dam 1845 (met ouder pijpwerk)

Dispositie:

---

Beetgumermolen – Gereformeerde Kerk (PKN) –
Bakker en Timmenga 1901

Dispositie:

Manuaal (C-f3):
Bourdon 16′
Prestant 8′
Holpijp 8′
Roerfluit 8′
Violon 8′
Octaaf 4′
Fluit 4′
Octaaf 2′
Mixtuur 2-4 st.
Trompet 8′
Tremulant

pedaal (C-d1):
aangehangen

---

Harlingen – Grote kerk –
Hinsz 1776 (reconstructie 2011 Flentrop)

Een orgel waarop ik ooit een hemelvaartdienst mocht begeleiden en in de zomer van 2024 2 kleine concertjes mocht geven. Samen met de uren studie in deze kerk, een waar feest. Orgelmeubel en klank zijn indrukwekkend, alsmede het overweldigende en stijlvolle kerkgebouw en akoestiek! Absolute aanrader.

Dispositie:

---

Harlingen – Michaëlkerk –
Adema 1898 –
pagina over de kerk (deze site)

Een orgel in een prachtige neogotische creatie van F.Mengelberg. De prachtige akoestiek en de lichtinval maakt het plaatje af. Ook de klank in de kerk is warm en diep, de stemming is wat lastig vanwege de verdeling over 2 kassen en de plaatsing van het pijpwerk. Het orgel is daardoor erg gevoelig voor het weer. Schijnt de zon flink, dan is het pedaal vals, staat de kas te branden in de zon. Is het koud en winderig dan is de voorzijde van het orgel veel warmer(vanwege de kachel) dan de achterzijde tegen de koude muur. Is het erg vochtig dan krijgen de lange slepen het lastig. Een orgel dat aandacht nodig heeft, maar vooral zomers een genot is. De recente restauratie betrof vooral de windvoorziening. Enig pijpwerk is in de orgelkas herschikt, en de speeltafel is gedigitaliseerd en voorzien van een digitale setzer. Koppels en speelhulpen zijn zowel in registerwippers als voettreden uitgevoerd.

Dispositie:

---

Franeker – Franciscuskerk –
Adema 1888 – Gebouwd voor de oude neogotische kerk, na sloop van die kerk en nieuwbouw van de huidige kerk in de jaren 60 boven op de koorzolder geplaatst. In de jaren 80 van nieuw loos front voorzien en naar beneden op het priesterkoor verplaatst.

pagina over de kerk (deze site) – website – informatie van Adema

Een aardig orgel in een kerk met een mooie akoestiek. De staat van het pijpwerk ,de wat onsamenhangende intonatie en plaats in de kerk maken van dit orgel niet wat je zou verwachten van de van de Adema’s. Het orgelembleem zegt ‘Adema Amsterdam’, maar het is wat meer een dorpsorgel dan een fijnzinnig romantisch orgel. In de liturgie is het overigens een prima orgel, voldoende variatie, draagkracht en klankkleuren. Het ontbreken van een kas en de zijkantbespeling doet denken aan het oude orgel van de Bonifatiuskerk in Leeuwarden, waar de bouwer zelf organist was.

– Leuke beschrijving en opnames van Jan Jongepier uit 1999 .

Dispositie:

---

Earnewâld – Agneskerk –
Van Dam 1874

Orgel nooit bespeeld, wel een fraai pedaalharmonium dat er stond ten tijden van de restauratie van het eigenlijke orgel van de kerk.

Dispositie:

Manuaal C – f3:
Bourdon 16′ D
Prestant 8′
Holpijp 8′
Octaaf 4′
Fluit d’Amour 4′
Quint 3(en 2)’

Pedaal C – g:
aangehangen.

Tremulant

---

Heerenveen – Heilige Geestkerk –
Adema (gebroeders) 1867 – overplaatsing naar huidige kerk 1933 – uitbreiding en reconstructie Reil 1986/1990.
Website

Dispositie:

---

Wergea – Martinuskerk –
Adema (gebroeders uit Leeuwarden) 1911

Een bijzonder gaaf orgeltje, dat ondanks het ontbreken van tongwerken in de ruimte goed tot haar recht komt. Het klinkt vol en kent toch vele mogelijkheden. De stemming is hier en daar wat minder, toen ik er op speelde. Het kerkje zelf is ook uniek, vroege stucadoors neogotiek met mooie ramen en interieur. Gaaf voorbeeld van een dorpskerk uit de vroege neogotiek. (1862) Helaas gaat de parochie de kerk sluiten, en is er zeer weinig bereidheid vanuit het bisdom de kerk voor het dorp te behouden als kerkgebouw. Het zal wel weer uitdraaien op ombouw tot iets hips… Kille sanering door een instituut dat er zelf ook niet meer in gelooft.

Dispositie:

---

Irnsum – Marcuskerk*
Vermeulen 1968 (unit) –
Kerk gebouwd in 1965, gesloten in 2015. Veel gelijkenissen met Franciscuskerken van Franeker en Leeuwarden, gelijke architect (van Wissen)
Website (Reliwiki)

Dispositie:

Manuaal C – g3:
Bourdon 8′
Tolkaan 8′
Prestant 4′
Roerfluit 4′
Kwint 2 2/3′
Flageolet 2′

Pedaal: C – f’:
Subbas 16′
Gedekt 8′

Koppelingen:
Pedaalkoppel

Speelhulpen:
Piano (Pedaal?)

---