Nadat ik actief werd in de Bonifatiuskerk, kwam ik, omdat de parochie meerdere kerken bezat, ook terecht in de Dominicuskerk. Soms had ik er orgelles, en later viel ik af en toe in als organist.
De Dominicuskerk is een grote kerk gebouwd in 1935-1937 naar ontwerp van H.C.M. van Beers. Het is een sober kerkgebouw geheel passend in de de woonwijk. De kerk heeft een groot middenschip, en smalle zijbeuken, die slechts als loopgang fungeren. De kerkruimte is daarmee heel breed , en gericht op het altaar. Men kan de kerk dan ook zien als een voorloper in de liturgische vernieuwingen die in de jaren 60 kwamen. Het volk was meer betrokken bij wat er op het altaar gebeurde dan in traditionele (neo)gotische kerken. Het altaar is sterk verhoogd en bevindt zich onder een vieringtoren. De kerk is opgetrokken uit rode kloostermoppen, en in de stijl van Delftse school uitgevoerd. De kerk werd door de paters Dominicanen gebouwd, en dat herken je terug in de stijl en de rijkdom die de kerk bezit.
De kerk bezit 2 orgels. Een orgel van Adema uit 1866 voor de voormalige Dominicuskerk aan de Speelmanstraat is door Valckx & Van Kouteren verbouwd tot een ‘modern’ orgel. Windladen en pijpwerk zijn behouden, de rest is verloren gegaan. Alleen de kas is gered en uiteindelijk in gewijzigde vorm terecht gekomen in de Hervormde kerk van Ferwerd. Beneden staat een klein van Dam-orgeltje, afkomstig uit een gereformeerde kerk. De kerk heeft een vrij droge akoestiek, details in kleur van het grote orgel blijven daardoor goed behouden, maar een overtuigend tutti heeft het niet, daarvoor is het ook een slag te klein en is de intonatie te bescheiden. Het orgel bezit overigens een prachtige authentieke speeltafel die geheel is gerestaureerd en gedigitaliseerd.
Al met al een kerk die een gaaf voorbeeld is van het interbellum en de tijdgeest uit de jaren ’30. De lichtval is soms magisch door de eenvoudige glas-in loodramen. De kerk is echter in mijn smaak wat streng, wat bedrukkend, en oogt vaak erg leeg door het enorme middenschip.
Menig Leeuwarder zal de kerk nooit van binnen gezien hebben, en dat is echt een gemis, ze is wellicht met haar middenschip en koepel de meest indrukwekkende binnenruimte van Leeuwarden. Buiten zal je dat niet zo verwachten omdat ze een beetje geklemd zit tussen de bebouwing, en het moeilijk in te schatten is hoe breed deze kerk is, binnen overtreft de ruimte elke verwachting.
In 2023 heeft de parochie besloten deze kerk als enige kerk te behouden voor de eredienst. Ik begrijp de keus enigszins, maar neem het de parochie wel kwalijk dat ze geen oog heeft voor haar verantwoordelijkheid voor de andere gebouwen. Ze verschuilt zich achter het bisdom in haar keus, en vergeet daarmee hoe belangrijk met name de Bonifatiuskerk is als zichtbaar getuige van het geloof in de stad. In de Dominicuskerk mag dan prima gevierd kunnen worden, verder gebeurt er niets dat een laagdrempelige toegang tot de kerk verschaft, haar ligging is niet heel gunstig, en ze oogt aan de buitenkant als een gesloten bunker. Geheel in de huidige (in mijn ogen oubollige) kerkvisie richt men haar prioriteit op de financiën en de levensvatbaarheid van de huidige gemeenschap, maar sluit men de deuren voor zoekers die misschien op zoek zijn naar andere ervaringen. De tijd zal het leren of deze kerkvisie, die gebouwen als ‘last’ ziet gaat overleven, ook ik weet dat niet. Men keert naar binnen, en probeert ondertussen door de buitenwereld geaccepteerd te worden, waarmee ze totaal irrelevant wordt, en haar radicale boodschap laat verwateren.
In mijn visie zou er prima ruimte zijn voor 2 kerkgebouwen in de stad. Eén als kerk én multifunctionele pleisterplaats voor de hele stad, als missionaire post, en de Dominicuskerk als de officiële parochiekerk.
Men kiest echter voor saneren… en saneren van ‘publieke’ zaken, heeft zelden het tij doen keren. Je gaat verder met de hoofbuslijn, maar vergeet even waar die haar passagiers vandaan haalt.. de overstappers ben je kwijt.
