(foto: Een bijzondere kijk op de Zuiderhaven en de kerken van Harlingen. Nu reeds vol gebouwd.)
De Michaelkerk van Harlingen is een neogotische kerk van de architect Alfred Tepe en gebouwd in 1881. De kerk staat aan de Zuiderhaven, en is naar mijn weten misschien we de enige kerk in Nederland die zo dicht op het zeewater staat! In de oorlog raakte de kerk bij een bombardement zwaar beschadigd, waardoor ze haar glas-in-lood ramen in het koor verloor.(vervangen door modern Acrylaatglas van Jan Murk de Vries) De kerk is hersteld, maar haar interieur is daardoor sober, er is geen polychromie meer aanwezig. Wel bezit de kerk nog een rijk neogotisch meubilair uit het atelier van Mengelberg, gekenmerkt in rijk, ambachtelijk snijwerk maar streng in vorm. In mijn ogen daarom bijzonder mooi, al zullen kunstkenners het daarom juist als ‘saai’ bestempelen.
Ook de orgelkas is in deze stijl gemaakt, waarin zich verdeeld over 2 delen een orgel van Adema bevindt. Dit orgel heeft door de tijd heen wat veranderingen ondergaan, waaronder modernisaties en uitbreidingen. Niet alle ingrepen waren even succesvol. Bij de laatste restauratie zijn deze minder succesvolle aanpassingen uit het verleden aangepast, waardoor de technische betrouwbaarheid, stemming en windvoorziening is verbeterd.
De kerk is niet georiënteerd op het Oosten, wat een eigenzinnig lichtspel geeft in de kerk. De zon komt namelijk niet in de avond op het altaar, maar in de middag. Gevolg is wel dat er orgel in de zomer de volle hitte krijgt te verduren. Door haar opstellingen in 2 kassen, een tochtig raam en het volle licht, is het orgel bijzonder moeilijk in stemming te houden. Regelmatig bijwerken dus…
Sinds mijn activiteiten in Franeker val ik zo nu en dan in in Harlingen. Sinds 2024 ondersteun ik het koor, en zorg ik dat het orgel onderhouden blijft bij tijdelijke afwezigheid van de titulair.
De kerk heeft een heerlijke akoestiek, is uitzonderlijk licht, en daarmee een gebouw waar ik me wel thuis voel. De kerk staat alle dagen open, en dus af en toe loopt er iemand binnen als je er speelt, dat soms tot bijzondere ontmoetingen leidt. De gemeenschap is klein maar weet de kerk goed te onderhouden, alsmede het prachtige moderne parochiecentrum naast de kerk. De pastorie is een markant gebouw met trapgevels, en verhuurd als woning.
Hieronder één van de opnames die ik maakte in deze kerk.